اولین کفش قدیمی جهان چه سالی تولید شد؟

زمانی که صحبت از کفش به میان می آید، همه ما تصویر کلی از انواع مختلف پوشش های پا را در ذهن متصور می شویم. اما کفش های قدیمی چطور بودند؟

با این همه سوالی که شاید برای خیلی ها مطرح باشد این است که انسان از چه زمانی شروع به پوشیدن کفش کرد و به صورت کلی اولین کفش جهان در چه زمانی اختراع شده و مورد استفاده قرار گرفت.

در این مقاله قصد داریم تا با جواب دادن به این پرسش ها، اطلاعات جالب و مفیدی را در اختیار خوانندگان قرار دهیم.

به همین منظور در ابتدا، تاریخچه ای کلی از کفش را برای خوانندگان مطرح کرده و بعد از آن قدیمی ترین کفش یافت شده و سال تولید آن را معرفی می کنیم.

قدیمی ترین کفش دنیا

اگرچه یک پاپوش قدیمی نسبتا سالم به قدمت 10 هزار سال در غار فورت راک در آمریکا کشف شده است، اما عنوان اولین کفش جهان در حال حاضر به کفش آرنی 1 تعلق دارد.

این کفش که از جنس چرم است و قدمتی بالغ بر 5500 سال دارد در جریان اکتشافات باستان شناسی سال 2008 در مجموعه غارهای آرنی 1 در ارمنستان کشف شد.

کفش آرنی که در شرایط عالی کفش شده است، چند صد سال از قدیمی ترین کفش پیش از آن، کفش به دست آمده در کنار جسد مرد یخی اوتسی، قدیمی تر است و در حال حاضر عنوان قدیمی ترین کفش جهان را در اختیار دارد.

کفش در دوران پیش از تاریخ

در بخش اول از پرداختن به تاریخ کفش به سراغ قدیمی ترین دوران شناخته شده برای انسان، یعنی عصر یخبندان می رویم.

شواهد آب و هوایی حاکی از آن است که انسان های اولیه احتمالا برای محافظت از پاهای خود در برابر سرمای هوا در عصر یخ بندان (حدود 50 هزار سال قبل) از پوشش هایی استفاده می کردند.

در حقیقت شواهد مشاهده شده در آثار به جای مانده از جای پاها در آن زمان و همچنین عمق به جای مانده در محل انگشتان این جای پاها نشان می دهد که انسان ها در حدود 40 هزار سال پیش از پاپوش هایی با پاشنه محکم استفاده می کردند.

کفش در دوران باستان

مصریان باستان در حدود 5000 سال پیش معمولا از صندل ها یا پاپوش های ساده ای برای محافظت از پاهای خود استفاده می کردند.

در دوران حکومت کاسیان در بین النهرین (حدود 1600 تا 1200 پیش از میلاد)، فاتحان ایرانی بابل کفش های نرمی را برای استفاده به مردمان محلی معرفی کردند.

این کفش های اولیه، پاپوش های ساده ای از جنس چرم بودند که به دور پا پیچیده می شدند و با نوارهای از جنس چرم خام محکم می شدند. پاشنه های این کفش ها هم از جنس چرم بودند.

در یونان باستان، زنان معمولا به جز در خانه، یا از صندل استفاده کرده و یا پا برهنه بودند.

این زنان معمولا در خانه از از کفش های نرم جلو بسته ای استفاده می کردند که در دوران هلنیسم یونان، نشانه ای از تجمل به شمار می آمدند.

در ایتالیا و در دورات اتروسکانی ها و پیش از تسلط فرهنگی یونانیان، هم مردم از کفش های ساق بلند بندی استفاده می کردند که در قسمت انشگتان به بالا بر می گشت.

رومی ها اولین مردمانی بودند که صنف هایی برای کفش دوزان برقرار کرده و شکل متفاوت کفش برای پای چپ و راست را تعیین کردند.

گفتنی است که کفش های ساخته شده در دوران رومیان بر اساس جنسیت و طبقه اجتماعی، اشکال متفاوتی داشتند.

کفش در قرون وسطی

در ادامه بررسی تاریخ کفش  در جهان به سراغ دوران تاریخی مهم بعدی، یعنی قرون وسطی می رویم.

در قرون وسطی کفش ها معمولا شکل ساده ای داشتند و در ابتدا با استفاده از چرم دباغی نشده ساخته می شدند. به تدریج از بند یا قلاب برای محکم کردن این کفش ها در ناحیه قوزک استفاده شد.

احتمالا در سال 1305 و زمانیکه ادوارد اول، پادشاه انگلیس، اعلام کرد که هر اینچ برابر با طول سه دانه جو است که سیستم اندازه گیری کفش در انگلیس آغاز به کار کرد.

بر این اساس و برای مثال پای کودکی که اندازه آن برابر با طول 13 دانه جو بود، با شماره 13 شناخته شد.

در دوران حکومت ادوارد دوم، کفش های نوک تیز به مد روز تبدیل شدند، تا آنجا که در زمان حکومت ریچارد، طول نوک کفش ها حتی تا 45 سانتی متر هم می رسد.

در پایان قرن 15، کفش های نوک تیز به تدریج از مد افتاده و جای خود را به کفش های نوک پهن دادند.

این دوران شاهد رواج انواع عجیب و غریبی از کفش های مختلف بود. برای مثال زنان ونیزی در این زمان از کفش های کفه تختی استفاده می کردند که ارتفاع آنها گاهی تا 60 سانتی متر هم می رسید.

ساکنان اروپا در قرن 17 معمولا و برای استفاده روزمره، به جای کفش از چکمه استفاده می کردند. کفش های ساخته شده در این دوران پاشنه های نسبتا بلندی داشته و با تور و ربان تزئین می شدند.

در این زمان مردان و زنان ساکن آمریکا از کفش هایی از جنس چرم سخت و پاشنه های متوسط استفاده می کردند.

قرن 18 میلادی شاهد تزئین کفش ها با قلاب هایی از جنس طلا یا نقره یا سنگ های قیمتی واقعی و تقلبی بودند.

کفش در دوران انقلاب صنعتی

انقلاب فرانسه و تلاش برای برابری طبقات مختلف جامعه، تاثیرات خود را در طراحی کفش ها هم نشان داد و فصل جدیدی را در تاریخ کفش آغاز نمود.

در این دوران پاشنه کفش ها که پیش از آن نشان اشرافیت به حساب می آمدند از کفش ها حذف شده و اکثر کفش ها بدون پاشنه تولید شدند.

در سال 1760 نخستین کارخانه تولید کفش در ماساچوست آغاز به کار کرد و به این ترتیب کفش با صورت انبوه در اختیار مشتریان قرار گرفت.

با این همه تولید بسیار سریع و ارزان کفش تنها در قرن 19 و به دنبال اختراع چرخ خیاطی ممکن شد.

کفش در دنیای مدرن

قرن بیستم شاهد تولید کفش در شکل ها و طرح های متفاوت و با جنس ها و رنگ های بسیار متنوعی است.

یکی از اختراعات مهم این دوران، تولید اولین کفش های راحتی در زمان جنگ جهانی اول و بنا بر مقتضیات دوران جنگ شد.

پایان جنگ های جهانی و آسان تر و ارزان تر شدن تولید کفش باعث گردید تا مردم بتوانند به راحتی و در فواصل زمانی کوتاه کفش خود را عوض کنند.

این موضوع باعث رونق بسیار زیاد صنعت مد در زمینه تولید کفش شده است.

اولین کارخانه ی کفش دنیا

اولین کارخانه ی کفش دنیا در مونیخ آلمان ایجاد شد. این کارخانه قدیمی ترین کارخانه ی کفش دنیاست که در سال 1596 میلادی شروع به کار کرد. این کارخانه تحت نام Eduard Meier GmbH (با نام اختصاری Ed Meier) شروع به کار کرد. شاید برایتان باور نکردنی باشد که با گذشت این همه زمان هنوز هم که هنوزه این کارخانه فعال است و مشغول تولید کفش است.

اولین کفش در تاریخ ایران باستان

نخستین زیستگاه ایرانی جایی در حوالی کرمانشاه امروزی بود. در آن زمان مردم از تکه پارچه ای که با بند به دور مچ پا متصل می شد؛ استفاده می کردند. با پیشرفته تر شدن جامعه، کفش ها تبدیل به نمادی برای نشان دادن سطح اجتماعی افراد شدند.

جالب است بدانید ماد ها اولین قوم ایرانی بودند که روی کفش های خود نقش و نگار می زدند. مادها کفش را از پوست حیوانات می ساختند که از طریق بندهایی که از شلوار آویزان می شد؛ پوست را به کف پا محکم می کردند.

از کفش های قدیمی ایران می توان به گیوه، چاروق، نعلین و چموش اشاره کرد.