دانستنی های کتونی
بعد از آنکه در قسمت یک به قلمرو پادشاهی مایکل جردن سفر کردیم و در پارت دو نیز نگاهی به خاصترین و کمیابترین کتونیهای جهان انداختیم. الان زمان آن رسیده که جنبه متفاوتی از این بازار هیجانانگیز را ببینیم. در این قسمت، تمرکز ما بر کتونیهای رکورد دار است که نه تنها قیمتها را جابهجا کرده، بلکه نشاندهنده پیوند عمیق کتونیها با فرهنگ پاپ، موسیقی و هنر مدرن هستند. این مدلها به بازار ثابت کردند که محبوبیت یک سلبریتی یا یک طرح سفارشی، میتواند قیمتی بیشتر از یک واقعه تاریخی داشته باشد.
فهرست مطالب
امروزه، ارزش یک کتونی فقط در متریال و مواد استفاده شده آن خلاصه نمیشود؛ در این کفشها، ما با طلای واقعی، همکاریهای فوقسری و طراحان ژاپنی مواجهایم. این بازار از برندهای ورزشی فراتر رفته و به یک میدان نبرد و جنگ برای کلکسیونرهای ثروتمند و صندوقهای سرمایهگذاری تبدیل شده است. مدلهایی که در ادامه بررسی میکنیم، دلایلی قدرتمند برای این ادعا هستند که عنوان کتونیهای رکورد دار هر روز دستبهدست میشود و دیگر مرز ثابتی برای ارزشگذاری وجود ندارد. در این بخش آمادهی ورود به دنیای کفشهایی باشید که نماد قدرت ثروت هستند. هر یک از این کتونیهای رکورد دار سندی هستند بر این که فرهنگ اسکیتبورد، رپ و طراحی مفهومی، چه نقش کلیدی در تعیین گرانترین کتونیهای جهان ایفا کرده و کفش را، به یک دارایی لوکس ارتقا دادهاند.

ایر جردن 11 طلا OVO x
این کفش بیشتر از اینکه یکی از کتونیهای رکورد دار باشد، یک نماد از ثروت نامحدود در فرهنگ هیپهاپ و استریتویر است. داستان به همکاری برند OVO (October’s Very Own)، متعلق به رپر مشهور کانادایی، دریک (Drake)، با برند جردن باز میگردد. دریک نسخههای انحصاری متعددی از جردنها را طراحی کرده است، اما مدل Solid Gold OVO Air Jordan ۱۱ به کلی تعریف کتونیهای رکورد دار را دگرگون کرد.
ایر جردن 11 Solid Gold OVO سفارشیترین و انحصاریترین Air Jordan است که تاکنون ساخته شده. دریک در سال ۲۰۱۶، یک جفت Air Jordan X و Air Jordan XII را سفارش داد تا توسط هنرمند آمریکایی، مت سنا (Matthew Senna)، با طلای ۲۴ عیار پوشانده شود. نکته قابل توجه اینجاست که این کتونیها صرفاً با رنگ طلا نیستند؛ بلکه واقعا از طلای جامد ساخته شدهاند!
هر لنگه از این کفشها، بیش از ۲۲ کیلوگرم (۵۰ پوند) وزن دارد و عملاً برای پوشیدن طراحی نشدهاند، بلکه یک اثر هنری خالص برای نمایش قدرت و ثروت است. این مدل نمادین کتونیهای رکورد دار، هرگز برای فروش عرضه نشد و به طور انحصاری به دریک تعلق دارد. قیمتگذاری این کفش صرفاً تخمینی است، اما با توجه به میزان طلای مصرف شده و انحصار مطلق آن به دریک، این کفش به آسانی در ردههای بالای رکورد گرانترین کتونیهای جهان قرار میگیرد و به یک اسطوره مدرن تبدیل شده است.
- کفش: Air Jordan X & Air Jordan XII Solid Gold OVO (نسخه سفارشی تمام طلا).
- قیمت: حدود 2.1 میلیون دلار (ارزش تخمینی بر اساس متریال و انحصار). قیمت این کفش تحت تأثیر فاکتورهایی چون: ۱) استفاده از طلای ۲۴ عیار به جای متریال معمولی، ۲) در انحصار مطلق یک سلبریتی (دریک) و ۳) نمایش قدرت مالی و فرهنگی موسیقی هیپهاپ در بالاترین سطح کلکسیونری. این کفش یک اثر هنری است که مرز بین مد و مجسمهسازی را درنوردیده است.

ایر جردن ۴ Eminem x Carhartt
این کتونی رکورد دار نشانه قدرت فرهنگ رپ و کمیابی است. امینم (Eminem)، یکی از تاثیرگذارترین رپرهای تاریخ، در سال ۲۰۱۵ برای جشن پانزدهمین سالگرد آلبوم موفق خود یعنی The Marshall Mathers LP، با برند جردن و کمپانی لباس کار Carhartt همکاری کرد تا یکی از انحصاریترین جردنهای تاریخ را خلق کند.
برخلاف بسیاری از همکاریهای پرتیراژ، مدل امینم ایر جردن 4 فقط در ۱۰ نسخه محدود تولید شد. جنس اصلی این کتونی، نوعی پارچه محکم و مقاوم برزنتی است که با فلز و جزئیات سفارشی مانند ماسک هاکی و امضای امینم تزئین شده است. این کتونیهای رکورد دار هرگز به صورت عمومی عرضه نشدند و صرفاً از طریق یک حراجی خصوصی در eBay به فروش رسیدند که تمام عواید آن به بنیاد خیریه امینم (Marshall Mathers Foundation) اهدا شد.
هدف از تولید این کتونیهای رکورد دار ۱۰ جفتی، تنها ایجاد کمیابی نبود، بلکه افزایش قیمت و ارزش آن برای امور خیریه بود. رقابت دیوانهوار کلکسیونرها برای داشتن یکی از این ۱۰ جفت، نشان داد که پیوند یک اسطوره موسیقی با یک برند محبوب، میتواند یک کفش را جزو کتونیهای رکورد دار آورده و قیمت آن را بسیار بالا ببرد. این مدل، در عین سادگی ظاهری، یکی از گرانترین کفشهای غیر بازیپوشیده در تاریخ محسوب میشود.
- کفش: Eminem x Carhartt x Air Jordan 4 (تولید محدود ۱۰ جفتی).
- قیمت: ۳۰,۱۰۰ دلار (بالاترین قیمت ثبت شده در حراجی eBay سال ۲۰۱۵، اما ارزش امروزی آن بالای ۱۰۰,۰۰۰ دلار تخمین زده میشود). انحصار شدید (فقط ۱۰ جفت)، پیوند مستقیم و رسمی با یک اسطوره موسیقی (Eminem) و هدف خیریه آن که باعث افزایش رقابت در حراجی شد. این مدل نمادی از اوج همکاریهای سلبریتی-برند در دوران مدرن است.

آدیداس N.E.R.D.’ Homecoming’
در دوران فعالیت فارل ویلیامز با آدیداس، این مدل به عنوان یک نقطه عطف در همکاری موفق و انحصاری این دو شناخته میشود. این مدل از کتونیهای رکورد دار نتیجه همکاری خاص بین فارل ویلیامز و گروه موسیقیاش N.E.R.D. با آدیداس است. در سال ۲۰۱۷، این مدل بهطور فوقالعاده محدود (تنها ۱۰۰ تا ۳۰۰ جفت) و منحصراً برای حاضران فستیوال Homecoming در ویرجینیا عرضه شد. این استراتژی، انحصار منطقهای را به نهایت رساند و تعیین قیمت آن را به دست بازار فروش مجدد سپرد.
کمیابی افراطی به همراه نوشته نمادین N.E.R.D. روی رویه، این کفش را از یک کتانی کلکسیونی فراتر برد و به سرعت تبدیل به یک دارایی لوکس شد. رکورد فروشهای مستند این مدل در حراجیهای آنلاین، آن را در رده گرانترین کفشهای تاریخ آدیداس قرار داده است.
- کفش: N.E.R.D. x adidas NMD Hu ‘Homecoming’ (تولید محدود ۱۰۰ تا ۳۰۰ جفت).
- قیمت فروش مستند: حدود ۲۵,۰۰۰ دلار (ثبت شده در حراجیهای آنلاین). انحصار شدید منطقهای، کمیابی افراطی و قدرت تعیینکننده موسیقی فارل ویلیامز که منجر به ثبت یک رکورد فروش واقعی و مستند شده است.

نایک دانک لو ‘What The Dunk’
این مدل نه تنها یکی از کتونیهای رکورد دار است، بلکه خود یک اثر هنری مفهومی و یک مینی-کالکشن کامل است که در قالب یک جفت کفش عرضه شده است. مدل “What The Dunk” که در سال ۲۰۰۷ منتشر شد، مجموعهای از نمادینترین و کمیابترین مدلهای نایک SB Dunk تاریخ را در یک طراحی آشفته (Mismatched) و دیوانهوار گرد هم آورد. این کفش، ترکیبی از المانهایی چون “Pigeon” (جف استیپل)، “Heineken”، “Tiffany” و دهها طرح دیگر است.
هدف از تولید این کتونیهای رکورد دار، ادای احترام به تاریخ غنی SB Dunk و فرهنگ اسکیتبورد بود. هر لنگه از این کفشها از نظر ظاهری با لنگه دیگر متفاوت بوده و در نتیجه داستانهای بسیاری از کمیابترین کفشهای نایکی را در خود جای داده است. به دلیل پیچیدگی تولید و مفهوم کلکسیونی What The Dunk، این مدل در تعداد بسیار کم عرضه شد.
مدل ‘What The Dunk’ به دلیل اهمیت فرهنگی آن در میان جامعه اسکیتبورد و کلکسیونرهای دانک، و همچنین به دلیل اینکه نمادی از «نهایت کلکسیونری» است، در بازار ثانویه به یکی از پرطرفدارترین و گرانترین کتونیهای رکورد دار تبدیل شده است. نسخههایی که در وضعیت کاملاً بکر و با جعبه اورجینال (Original Box) باقی ماندهاند، بهطور منظم رکورد گرانترین کتونیهای جهان را در بخش دانک جابهجا میکنند.
- کفش: Nike SB Dunk Low ‘What The Dunk’ (نسخه محدود ۲۰۰۷).
- قیمت: بین ۲۰,۰۰۰ تا ۵۰,۰۰۰ دلار (بسته به وضعیت و سایز، قیمتهای ثابت بالا در بازار ثانویه). وات د دانک با تلفیق هنری (به هم ریختگی عمدی و مفهومی)، ادای احترام به اسطورههای SB Dunk، و تبدیل شدن به نمادی از نهایت کلکسیونری در جامعه اسکیتبورد دارای ارزش بسیار بالایی بین کلکسیونرهای کفش است.

نایک ایرفورس ۱ لو ‘Fragment Design’ (نمونه عرضه نشده)
آخرین داستان کتونیهای رکورد دار ما بر قدرت نفوذ و کمیابی متمرکز است که توسط یک طراح افسانهای ژاپنی به نام هیروشی فوجیوارا (Hiroshi Fujiwara)، بنیانگذار برند Fragment Design، ایجاد میشود. فوجیوارا یکی از سه عضو گروه HTM (شامل هیروشی، تینکر هتفیلد و مارک پارکر) در نایکی بود که وظیفه خلق پروژههای نوآورانه و فوق انحصاری را بر عهده داشتند.
مدلهای انحصاری و عرضه نشده (Unreleased Samples) از همکاری Fragment Design x Nike، به ویژه روی مدل Air Force 1، در زمره گرانترین و نایابترین کتونیهای رکورد دار هستند. این مدلها که صرفاً به صورت نمونه (Sample) برای آزمایش طراحی یا نمایش داخلی تولید شدهاند، اغلب فقط در حد یک یا دو جفت وجود دارند. آنها دارای جزئیات منحصربهفردی هستند و اغلب با لوگوی صاعقهای Fragment روی پاشنه کفش امضا شدهاند.
کلکسیونرها برای داشتن این کتونیهای رکورد دار، که سندی فیزیکی از فرآیند خلاقانه یک طراح اسطوره هستند و عملاً غیرقابل دسترس محسوب میشوند، مبالغ هنگفتی میپردازند. این مدلها به دلیل کمبود مطلق و اعتبار طراح، در میان کتونیهای رکورد دار در بخش “نمونههای انحصاری” قرار میگیرند.
- کفش: Nike Air Force 1 Low ‘Fragment Design’ (Unreleased Sample).
- قیمت: حدود ۱۲۰,۰۰۰ دلار (تخمین برای نمونههای تأیید شده و عرضه نشده). این کفش به دلیل کمیابی در حد صفر (فقط نمونه)، ارتباط مستقیم با یکی از تاثیرگذارترین طراحان جهان (Hiroshi Fujiwara)، و ارزش به عنوان یک “شیء تاریخی طراحی” به جای یک محصول تجاری دارای ارزش زیادی بین کلکسیونرهای دنیاست.

3 دلیل قیمت بالای کتونیهای رکورد دار
پس از بررسی داستانهای کتونیهای رکورد دار؛ از طلای ۲۴ عیار دریک گرفته تا طرحهای انحصاری ژاپنی را شامل میشدند، الان میتوانیم به بررسی دلیل قیمت بالای این کتونیهای رکورد دار بپردازیم. ارزش این کتونیها صرفا بر اساس متریال نبوده و بر اساس موارد خاصی تعریف میشود. این موارد سه ستون اصلی را در دنیای مدرن تعریف میکند: قدرت سلبریتی، انحصار و کمیابی و میراث فرهنگی خاص.
قدرت نفوذ سلبریتی
بخش قابل توجهی از قیمتهای نجومی در این قسمت، نه به دلیل ویژگیهای ورزشی، بلکه به دلیل اعتبار و نفوذ یک چهرهی مشهور تعیین شده است.
- انحصار در دست ستاره: مدلهایی چون Solid Gold OVO Air Jordan یا Eminem x Carhartt Air Jordan 4 به دلیل پیوند مستقیم و رسمی با یک اسطورهی موسیقی، ارزشی صدها برابر بیشتر از ارزش مادی خود پیدا میکنند. کلکسیونرها در واقع یک “قطعه از تاریخ سلبریتی” را میخرند.
- تأیید فرهنگی: کتانیهایی که توسط افراد تأثیرگذاری چون فارل ویلیامز یا دریک پوشیده یا تأیید شدهاند، به ابزاری برای نمایش ثروت و جایگاه اجتماعی تبدیل میشوند و به طور مستقیم رکورد گرانترین کتونیهای جهان را در حوزهی فشن پاپ جابهجا میکنند.
انحصار عامدانه و کنترل عرضه
تاریخ نشان داده که کمیابی میتواند عامدانه و به هدف افزایش قیمت ایجاد شود.
- نمونههای اولیه و F&F: نمونههایی چون N.E.R.D. x adidas NMD و مدلهای Fragment Design به دلیل اینکه هرگز برای عموم عرضه نشدند یا در تعداد بسیار کم تولید شدند، به اوج ارزش رسیدهاند. این عدم دسترسی، عطش کلکسیونرها را تا مرز جنون بالا میبرد.
- تولید محدود برنامهریزیشده: مدلهایی مانند Eminem x Carhartt (تولید تنها ۱۰ جفت) با هدف جمعآوری کمکهای خیریه با بالاترین قیمت، از همان ابتدا برای شکستن رکوردها طراحی شدند.
پیوند با فرهنگ و هنر
در نهایت، این کتانیها بهعنوان اسناد فرهنگی و نه صرفاً لباس دیده میشوند.
- هنر مفهومی پوشیدنی: مدلهایی مانند Nike SB Dunk ‘What The Dunk’ با ترکیبی هنرمندانه از معروفترین کفشهای دانک، به یک اثر هنری مفهومی تبدیل شدهاند. در این حالت، ارزش بر اساس پیچیدگی طراحی و اصالت هنری تعیین میشود.
در نتیجه، در دنیای مدرن، بازار کتانی به یک میدان نبرد برای سهامداران فرهنگ تبدیل شده است. قیمت نهایی و فروش کتونیهای رکورد دار با میزان تولید و کمیابی محصول، پیوند با هنر و سینما و از همه مهمتر قدرت اشخاص یا سلبریتیها تعیین میشود.

بازار کتونیهای رکورد دار چطور است؟
ما در این سهگانه شاهد بودیم که چطور کتونیها، مرزهای ارزشگذاری و قیمت کفشها را به کلی جا به جا کردهاند. اگر میراث جردن در زمین بازی به اصالت تاریخی گره خورده بود، و پروتوتایپها به نوآوری و اولین بودن، در این بخش دیدیم که قیمت کتونیهای رکورد دار توسط قدرت ستارهها، طلای ۲۴ عیار و اصالتهای هنری تعیین میشود. آیندهی این بازار نه تنها در انتظار همکاریهای جدید ورزشی، بلکه در انتظار نمونههای اولیهی انقلابی، همکاریهای نامنتظرهی فشن لوکس (مانند Dior، LV و Chanel)، و البته، هر چیزی است که یک ستارهی موسیقی یا فیلم برای یک لحظه انحصاری به پا کند. در این بازار هیجانانگیز، هر جفت کتونی میتواند با یک امضا به لیست کتونیهای رکورد دار بپیوندد و رکورد قیمت را جابهجا کند، مرزی برای این بازار وجود ندارد!


 
	
 
 
 
 
 
 
 
								